Παρασκευή, Νοεμβρίου 14, 2008

Σύμφωνο Συμβίωσης στην Ολομέλεια: Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στο μικροσκόπιο e-lawyer

Σχολιάζω με κόκκινο ενδιάμεσα

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιτρέψτε μου πριν αναφερθώ στο νομοσχέδιο να εκφράσω από το Βήμα της Βουλής των Ελλήνων τη μεγάλη μας χαρά για τη σαρωτική εκλογική νίκη του Μπαράκ Ομπάμα και του Τζο Μπάιντεν στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και να τους απευθύνουμε τα θερμά μας συγχαρητήρια. 
Οι προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί ιδίως στην Ευρώπη και στην Ελλάδα είναι πάρα πολύ μεγάλες. Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά από τη μακρά ιστορική εμπειρία των ελληνοαμερικανικών και των ευρωατλαντικών σχέσεων ότι τα διαρθρωτικά στοιχεία της αμερικανικής εξωτερικής και οικονομικής πολιτικής συνήθως κατισχύουν των στοιχείων που αφορούν τις προθέσεις ή το ύφος των φορέων που ασκούν την εξουσία. 
Όμως και το πρόσωπο και το ύφος και οι συμβολισμοί και το κλίμα έχουν πάρα πολύ μεγάλη σημασία ιδίως στη σημερινή διεθνή οικονομική και πολιτική συγκυρία. Και είναι πραγματικά παρήγορο το γεγονός ότι οι Αμερικανοί πολίτες ψήφισαν έχοντας πλήρη συνείδηση της κατάστασης που επικρατεί και είναι προφανές ότι θέλουν να στείλουν ένα μήνυμα που το εισπράττει, το αντιλαμβάνεται και το ανταποδίδει η Ευρώπη, προσδοκώντας μία άλλη πνοή στις ευρωατλαντικές και τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.
Κύριε Υπουργέ της Δικαιοσύνης, το Υπουργείο σας ευρίσκεται στη μέση πολλών πιέσεων την περίοδο αυτή. Είμαι βέβαιος ότι παρακολουθείτε με πολύ μεγάλη προσοχή αυτά που συμβαίνουν στο σωφρονιστικό σύστημα της χώρας. Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας μεγάλης έκρηξης και σας καλώ να αναλάβετε, όσο είναι καιρός, τις αναγκαίες νομοθετικές, διοικητικές και πολιτικές πρωτοβουλίες για να αποφευχθεί η έκρηξη αυτή. 
Πριν από πολλά χρόνια, κατέχοντας τη θέση σας, είχα αναλάβει να διαχειριστώ μια πολύ μεγάλη κρίση στις ελληνικές φυλακές, στο σωφρονιστικό σύστημα. Εδώ δοκιμάζεται η ποιότητα του νομικού μας πολιτισμού, το βαθύτερο ήθος της κοινωνίας και νομίζω ότι έχετε ακούσει το κουδούνι του κινδύνου που έχει κτυπήσει πολύ έντονα. Δεν αρκούν ευχολόγια. Δεν αρκούν καλές προθέσεις. Χρειάζονται μέτρα, μέτρα πρακτικά, μέτρα αποτελεσματικά, μέτρα που να συνάδουν με το Σύνταγμα και τον ευρωπαϊκό νομικό και θεσμικό πολιτισμό. Και δεν βλέπουμε αυτές τις πρωτοβουλίες.
Αντιθέτως, βλέπουμε και με το συζητούμενο σχέδιο νόμου πρωτοβουλίες αποσπασματικές, αντιφατικές και σε πολύ μεγάλο βαθμό υποκριτικές. Ποιος λόγος υπάρχει να νομοθετηθεί το σύμφωνο συμβίωσης εάν αυτό δεν δίνει λύση στο πρόβλημα της συμβίωσης μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου; 

Πονηρό επιχείρημα που υπονοεί αποκλεισμό των δικαιωμάτων γάμου.

Γιατί πρέπει η Βουλή των Ελλήνων να νομοθετεί με συντηρητικό και υποκριτικό τρόπο, όταν είναι γνωστό ότι η νομολογία έχει λύσει έως τώρα προβλήματα συμβίωσης και μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου και μεταξύ προσώπων διαφορετικών φύλων; Και έρχεται με το νομοθέτημά σας τώρα η Πλειοψηφία της Βουλής να ανακόψει την ομαλή εξέλιξη της νομολογίας, να κάνει και να επιβάλει νομοθετικές επιλογές οι οποίες είναι συντηρητικότερες των φυσιολογικά αναμενόμενων επιλογών της νομολογίας. 
Εάν το σύμφωνο συμβίωσης δεν αφορά ομόφυλα ζευγάρια, δεν αφορά πρόσωπα του ίδιου φύλου, δεν υπάρχει κανένας επείγον λόγος να διαμορφώσουμε έναν καινούργιο νομικό θεσμό στο Αστικό μας Δίκαιο, στο Οικογενειακό μας Δίκαιο, ένα θεσμό που είναι πολύ κατώτερος της έγγαμης συμβίωσης και δημιουργεί περιπλοκές, ακριβώς επειδή διαμορφώνονται δύο διαφορετικών επιπέδων και δύο διαφορετικών κατηγοριών θεσμοί συμβίωσης και συμπλήρωσης του βίου δύο ανθρώπων. 
Προηγουμένως, η κ. Τζάκρη με πολύ συστηματικό και εμπεριστατωμένο τρόπο μιλώντας ως εισηγήτρια του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ανέδειξε τα ζητήματα που προκύπτουν από τη ρύθμιση των περιουσιακών, κληρονομικών δικαιωμάτων και του δικαιώματος στη διατροφή. Δεν δώσατε απάντηση σ’ αυτά τα θέματα, όπως δεν έχετε δώσει απάντηση και στα ζητήματα που αφορούν τη λύση του συμφώνου συμβίωσης. Έτσι, μπορεί πραγματικά αυτός ο θεσμός να λειτουργήσει αντίστροφα από τις προσδοκίες του εισηγητή του σχεδίου νόμου που είστε εσείς στην πραγματικότητα -γιατί εσείς πήρατε την πρωτοβουλία να το φέρετε στη Βουλή- και μπορεί να μετανιώσετε πολύ γρήγορα, γιατί στην πράξη θα διαμορφωθούν περιπλοκές οι οποίες δεν είναι στην πρόθεση κανενός μέσα σ’ αυτήν την Αίθουσα. 
Θα περίμενα μέχρι το τέλος της συζήτησης -η οποία ευτυχώς τώρα πια παρατείνεται και την επόμενη εβδομάδα και έτσι έχετε περιθώρια βελτίωσης- να προσχωρήσετε στις απόψεις τις οποίες έχει διατυπώσει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς -με τον οποίο συμπίπτουμε στα περισσότερα από τα θέματα- με την πρόταση νόμου που κατέθεσε χθες το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και με τις τροπολογίες που έχει καταθέσει ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α.. 

Το ΠΑΣΟΚ πάντως αποκλείει δικαίωμα υιοθεσίας για τα ζεύγη με σύμφωνο συμβίωσης και  ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έχει καταθέσει απλώς μια τροπολογία για απάλειψη της μνείας σε ετερόφυλα ζεύγη.

Πρέπει αν μη τι άλλο να επέλθουν εκείνες οι νομοτεχνικές βελτιώσεις οι οποίες δεν θα δημιουργήσουν προβλήματα και δεν θα γίνουν πεδία έντασης ιδίως όσον αφορά τα δικαιώματα στη διατροφή και τα κληρονομικά δικαιώματα και τις διαδικασίες λύσης του συμφώνου, σε σχέση μ’ έναν μελλοντικό επόμενο γάμο. 
[...]
Το δίκαιο περί υιοθεσίας χρειάζεται κατά καιρούς να αναθεωρείται. Το 1996 ως Υπουργός Δικαιοσύνης είχα την ευκαιρία και την τιμή να εισηγηθώ στη Βουλή το βασικό κορμό του ισχύοντος δικαίου υιοθεσίας, που ήταν προϊόν μιας νομοπαρασκευαστικής επιτροπής υψηλού κύρους με Πρόεδρο τον αείμνηστο Ιωάννη Δεληγιάννη. Πολλές από τις επεμβάσεις που κάνετε, έχουν δικαιολογητική βάση, αλλά η αποσπασματικότητα και η ευκαιριακότητα με την οποία γίνονται αυτά, δεν βοηθάει στο να έχουμε ένα νομοθετικό σώμα το οποίο να είναι ευκρινές, συστηματικό, να επιτρέπει στα δικαστήρια να λειτουργούν με όσο γίνεται πιο σταθερή και καθαρή νομολογία. 
Γι’ αυτό θα σας παρακαλούσα εξετάζοντας τις αναγκαίες τροποποιήσεις στο σύμφωνο συμβίωσης να εξετάσετε και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να φέρετε στη Βουλή τη σύσταση νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για να επεξεργαστεί συνολικά και συστηματικά όλα αυτά τα θέματα. Αποφεύγετε αυτή τη διαδικασία, κύριε Υπουργέ. Παρατηρώ ότι δεν σέβεστε την παράδοση και τις προβλέψεις του Συντάγματος για τις διαδικασίες νομοθέτησης στο πεδίο των βασικών κωδίκων. Αποφεύγετε τη σύσταση επώνυμων νομοπαρασκευαστικών επιτροπών, που ως εκ τούτου μπορούν να ελεγχθούν και επιστημονικά. 
ΣΩΤΗΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΑΚΗΣ (Υπουργός Δικαιοσύνης): Δεν είναι σωστό. 
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Και γι’ αυτό είδατε πώς αντέδρασε η επιστημονική κοινότητα, αλλά και η κοινωνία των πολιτών στην αρχική εκδοχή του προσχεδίου που είδε το φως της δημοσιότητας πριν κατατεθεί στη Βουλή. 
ΣΩΤΗΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΑΚΗΣ (Υπουργός Δικαιοσύνης): Από νομοπαρασκευαστική επιτροπή…
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Ναι, ναι, αλλά η νομοπαρασκευαστική επιτροπή η οποία συγκροτείται με απόφαση της Βουλής με νόμο έχει πάντα ένα ιδιαίτερο κύρος, ένα αυξημένο κύρος. 
Και με έκπληξη άκουσα προηγουμένως τον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας να καταγγέλλει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. για όλα τα δεινά αυτού του τόπου, μεταξύ αυτών και για αδυναμίες και υστερήσεις στην τροποποίηση του Οικογενειακού Δικαίου, όταν αυτό που πιστώνεται σίγουρα στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι ο ριζικός εκσυγχρονισμός και ο ριζικός εξανθρωπισμός του Οικογενειακού Δικαίου με τις μεγάλες τροποποιήσεις του 1983, οι οποίες είναι ζωντανές και επαρκέστατες. 
Και χαίρομαι γιατί απεφεύχθη τελευταία στιγμή η υπονόμευση βασικών επιλογών του ισχύοντος Οικογενειακού Δικαίου, παρ’ ότι είδα ότι εκκρεμεί τροπολογία Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας για το επώνυμο των συζύγων, την οποία είμαι βέβαιος ότι δεν θα κάνετε δεκτή. Και θα ήθελα ήδη από τη συζήτηση επί της αρχής να δεσμευθείτε ότι δεν θα κάνετε δεκτή αυτήν την τροπολογία της ομάδας Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, η οποία έχει κατατεθεί γύρω από ένα θέμα με το οποίο είχατε και εσείς «φλερτάρει» στη φάση του προσχεδίου, αλλά ευτυχώς δεν το περιλάβατε στο κείμενο του σχεδίου νόμου που κατατέθηκε και συζητείται. 

Τελικά, ο υπουργός έκανε δεκτή την τροπολογία αυτή...

(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει ο Δ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΕΤΣΑΛΝΙΚΟΣ)
Τώρα, κύριε Υπουργέ, πρέπει με την ευκαιρία αυτής της συζήτησης να επαναφέρω τα μεγάλα προβλήματα της ελληνικής δικαιοσύνης. Τα μεγάλα προβλήματα του τομέα που διευθύνετε πολιτικά δεν είναι ούτε το σύμφωνο συμβίωσης ούτε οι τροποποιήσεις που επέρχονται με το δεύτερο τμήμα του σχεδίου νόμου. Είναι η καταρράκωση του κύρους της δικαιοσύνης. 
[...]. Η παρουσία της Κυβέρνησης και οι επιλογές της, η αδυναμία και η ανεπάρκεια του Πρωθυπουργού και της Κυβέρνησης λειτουργεί προσβλητικά και βλαπτικά για τους δημοκρατικούς θεσμούς, για το κράτος δικαίου, για την κοινωνική συνοχή και για την ανάπτυξη της χώρας. Αυτό δεν το αντέχει άλλο ο ελληνικός λαός. 
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...